ENGLISH
DEMİR (Fe)
Bitkide solunum ve fotosentez reaksiyonlarında önemli bir rolü olan demir; birçok enzimi aktive ederek bazı biyokimyasal reaksiyonların başlamasını tetikler. Demir noksanlığında klorofil üretimi azalır, fotosentez yavaşlar ve bitki büyümesinde gerilemeler başlar. Kurak ve yarı kurak topraklarda, yüksek pH’lı alkali topraklarda noksanlığı en çok görülen besin elementidir. Bitkilerin genç yapraklarında ve özellikle son çıkan yapraklarda, damarların yeşil fakat damar aralarının sararması demir noksanlığının belirtisidir. Bazı bitki yapraklarında kahverengi nekrozlar oluşabilir. Noksanlığın çok şiddetli olması durumunda damarlar da sararabilir.
BAKIR (Cu)
Klorofil üretimi, enzim aktivasyonu, solunum ve protein sentezi için gerekli olan bir bitki besin elementidir. Bakır bitkinin hastalıklara karşı dirençli hale gelmesini sağlamaktadır. Bakır elementinin noksanlığında bitkide genç yapraklarda sararma, bodur gelişim, geç olgunlaşma ve bazı durumlarda kahverengi lekeler şeklinde belirtiler görülebilir. Bakır noksanlığında bitkiler özellikle fungusların yol açtığı hastalıklara karşı dayanıksız hale gelirler.
MANGAN (Mn)
Fotosentezin oluşumuna destek olan Mangan; azot, demir, kalsiyum ve magnezyumun alınımında önemli rol oynar. Klorofilin oluşumunda demir ile birlikte katkı sağlar. Bitki tohumunun çimlenmesini, meyve olgunlaşması ve renklenmeye yardımcı olur. Mangan noksanlığı görülen bitkilerde hücreler küçülür. Mangan noksanlığı genellikle kireçli, pH’sı yüksek topraklarda görülür. Bitkilerde mangan noksanlığının en tipik belirtisi, demir elementinde olduğu gibi genç yapraklarda ortaya çıkan damarlar arası sararmalardır.
ÇİNKO (Zn)
Bitkide azot metabolizmasını, nişasta oluşumunu ve tohum olgunlaşmasını olumlu yönde etkileyen çinko; büyüme hormonu olan oksinin üretimi için çok önemli bir bitki besin elementidir. Özellikle bitkide boy uzaması ve gelişim için gereklidir. Çinko noksanlığı daha çok yüksek pH’lı ve kireçli topraklarda görülür. Çinko noksanlığında gelişim geriliği başlar ve yaprak damarları arasında sararmalar ortaya çıkar. Yapraklarda damarlar yeşil kalırken, damar aralarının rengi açık yeşil, sarı ve ileriki aşamalarda beyaz olabilir. Bitkilerde yaprak oluşumu olumsuz yönde etkilenir ve yapraklarda büzülmeler görülür ve yapraklar erken dökülür. Ayrıca zayıf çiçeklenme ve meyve tutumu çinko noksanlığının önemli belirtilerindendir.
MOLİBDEN (Mo)
Genel olarak bitkiler için enzim aktivasyonu ve baklagillerde azot fiksasyonu için gerekli olan molibden; organik azot bağlanmasında ve nitratın bitkilerde parçalanması ve protein sentezi için önemli bir elementtir.Molibden noksanlığı bitkilerde bodur gelişim ve yapraklarda sararmalar şeklinde kendisini göstermektedir. Sararmalar öncelikle yaşlı yapraklarda gözlemlenir. Ayrıca azot bağlayan bakterilerin faaliyeti ve baklagillerde nodül oluşumu çok azalır.
BOR (B)
Bitkilerde hücre duvarlarının oluşumu ve dokuların yeniden çoğalmasını sağlayan Bor elementi; bitki içinde bazı enzimlerin aktivasyonunda ve şeker taşınımında önemli bir rol oynar. Ayrıca polen tüplerinin oluşumu ve sağlamlığı, dolayısıyla çiçeklenmenin iyi bir şekilde gerçekleşmesi için mutlak gerekli bir elementtir.Bitkilerin bor noksanlığından zarar görmesi genç yapraklarda kloroz şeklinde ortaya çıkarken, bitkilerin büyüme noktalarında ölümler gerçekleşir. Böylece bitkide büyüme yavaşlar. Bitkilerde bor noksanlığı sonucunda yapraklar ve gövde gevrek, kolay kırılır ve biçimsiz bir hal alır. Ayrıca meyvede şekil bozuklukları ortaya çıkar.